Sáo trúc ngang đẹp, chuẩn âm chỉ có tại Nhạc Cụ Dân Tộc

Khi cuộc sống ngày một hiện đại với nền công nghiệp phát triển, con người tạo ra vô số những nhạc cụ với nhiều âm thanh khác nhau. Những sáng tạo đó đều nhằm mục đích là làm phong phú thêm cho âm nhạc. Nhưng không phải vì lí do này mà chúng ta quên đi những loại nhạc cụ dân tộc mang đậm bản sắc văn hóa nước nhà. Tiêu biểu như sáo trúc ngang đẹp – một loại sáo chỉ cần cất lên âm thanh đã khiến bao người Việt chìm vào miền ký ức tuổi thơ.

Tìm hiểu về sáo trúc ngang đẹp

Trước khi đi vào tìm hiểu về sáo trúc ngang đẹp, chúng ta cùng nhau lật lại quá khứ tìm hiểu về cội nguồn sáo trúc.

Sáo trúc được bắt nguồn từ Trung Quốc – nơi có lịch sử văn hóa nhạc cụ khá lâu đời. Sau này, sáo trúc cũng dần du nhập vào nước ta như một lẽ thường tình.

Có thể nói, sáo trúc là một loại nhạc cụ gắn liền với đời sống tinh thần của người dân Việt Nam. Nó là một nét đẹp của đồng quê bốn mùa thanh bình yên ả. Nghe tiếng sáo trúc, ai ai cũng phải liên tưởng đến hình ảnh chú bé chăn trâu ngồi nghêu ngao thổi khúc nhạc đồng quê ngọt ngào. Ngày nay, sáo trúc cũng đang dần được xuất hiện trong các bản nhạc hiện đại với mục đích tăng thêm tính dân tộc. Đây chính là một điểm sáng của các bạn trẻ Việt khi biết lưu giữ và phát triển nhạc cụ dân tộc lành mạnh.

Về phần sáo trúc ngang mà chúng ta cùng tìm hiểu trong hôm nay được coi là một phần loại nhỏ của sáo trúc. Gọi là sáo trúc ngang bởi khi thổi nó thì chúng ta sẽ cầm ngang thân sáo.

Cấu tạo của một sáo trúc ngang

Cấu tạo sáo trúc ngang khá là đơn giản gồm 3 bộ phận:

Thân sáo: hình trụ tròn và rỗng ruột. Chất liệu làm thân sáo là trúc hoặc tre. Chiều dài thân hơn 45 cm. Đường kính thân sáo từ 1 cm đến 2 cm. Để tăng tính thẩm mỹ, thân sáo ngày nay thường được in chữ hoặc đóng dấu ấn.

Các lỗ sáo: có 3 loại lỗ được đục trên thân sáo là lỗ thổi (1 lỗ), lỗ bấm ( 6 hoặc 10 lỗ) và lỗ định âm (1 hoặc 2 lỗ). Mỗi lỗ đều có hình tròn hoặc elip. Mỗi lỗ được coi là đại diện với 1 âm sắc và sẽ có kiểu mím môi riêng.

Nút chặn: vị trí đặt là ở trong ống sáo và ách đầu sáo từ 3 đến 5 mm. Tác dụng của nút chặn là ngăn và phản xạ hơi thổi đến vị trí các lỗ bấm. 

Hướng dẫn thổi sáo trúc ngang đẹp

Để có thể thôi ra một giai điệu hay bởi sáo trúc ngang đẹp, chúng ta cần tập luyện những điều sau:

Cách cầm sáo trúc ngang 

Học được cách cầm sáo đúng và chuẩn thì các ngón tay bấm lỗ mới có thể linh hoạt, âm tạo ra mới có giai điệu:

Với sáo 10 lỗ, ngón cái tay không thuận đặt giữa ngón giữa và ngón áp út.

Ngón trỏ tay không thuận với mu bàn tay tạo thành một đường thẳng. Khớp cổ tay thì mở ra phía bên ngoài.

Đốt của ngón trỏ tay không thuận kết hợp với ngón cái tạo lực giữ sáo cho chắc chắn.

Ngón cái của tay thuận để phía dưới thân sáo.

Ngón út tay thuận để dưới lỗ Rê khoảng 1 cm là với sáo 6 lỗ. Còn sáo 10 lỗ thì vị trí ngón đó sẽ nằm giữa lỗ Rê và lỗ Mi. 

Còn đối với các ngón khác chúng ta nên để thẳng ngón.

Cách đặt môi để tạo góc thổi chuẩn

Để âm thanh phát ra đạt tiêu chuẩn thì cách đặt môi sao cho đúng cũng là cả một nghệ thuật:

Thứ nhất, cách cầm sáo phải chính xác.

Thứ hai, lỗ thổi của sáo phải nằm giữa hai môi, có sự tiếp xúc giữa lỗ thổi và môi. Yêu cầu, hơi khi thổi ra cần có hình elip và chếch xuống phía dưới góc 45 độ.

Thứ ba, cần ngửa sáo dần ra phía bên ngoài đến lúc nghe thấy âm thanh đủ trong thì dừng.

Cuối cùng, kiên trì tập luyện những điều trên đến khi hình thành phản xạ tự nhiên khi cầm sáo.

Các kỹ thuật sáo trúc ngang đẹp

Những kỹ thuật thường dùng trong buổi diễn tấu sáo trúc ngang mà chúng ta nên luyện tập bao gồm:

Lấy hơi là kỹ thuật lấy và giữ hơi bằng bụng. Mục đích để hơi đủ mạnh và thổi được những bài nhạc dài mà không bị mệt, hụt hơi.

Láy rền là kỹ thuật dùng ngón tay bấm lên lỗ sáo với tần suất nhanh, dứt khoát.

Láy là kỹ thuật thổi hơi ngắn kết hợp ngón tay bấm nhiều lỗ thật nhanh. Mục đích tạo âm nối liền nhau không bị đứt đoạn.

Vuốt hơi là kỹ thuật thổi hơi kết hợp ngón tay vuốt các lỗ sáo theo chiều đi lên hoặc đi xuống. Mục đích tạo âm cao dần hay thấp dần để khi nghe ta thấy âm thanh nó lả lướt hơn.

Ðánh lưỡi là kỹ thuật dùng đầu lưỡi đánh nhẹ vào giữa hai môi đoạn lỗ thổi.

Ðánh lưỡi đơn là kỹ thuật dùng đầu lưỡi chặn hơi ở vị trí gần lỗ thổi.

Đánh lưỡi kép là kỹ thuật dùng cả đầu và đuôi của lưỡi.

Rung là kỹ thuật thổi hơi từ mạnh đến nhẹ hoặc ngược lại. Mục đích để âm tạo ra có độ gợn sóng, bập bềnh.

Người mới học sáo có nên chọn sáo ngang đẹp?

Lời khuyên chân thành dành cho những ai mới học sáo là chúng ta nên chọn sáo trúc ngang.

Nguyên nhân:

Sáo trúc ngang có nhiều cách đặt môi để chúng ta luyện tập hơn.

Sáo trúc ngang loại 10 lỗ yêu cầu muốn chơi tốt rất khó nên chúng ta chọn loại này để học sáo sẽ được làm quen với nhiều kỹ thuật hơn.

Mời bạn đọc thêm: Đơn vị bán sáo trúc giá rẻ và chất lượng

Tóm lại thông qua bài viết trên, Nhạc Cụ Dân Tộc muốn truyền tải đến mọi người thêm nhiều thông tin về sáo trúc ngang đẹp. Ngoài ra, bài viết còn là lời gợi ý chọn loại sáo nào cho những ai muốn bắt đầu học chơi sáo. Nếu còn muốn biết thêm nhiều điều về sáo trúc cũng như là các loại nhạc cụ dân tộc khác vui lòng liên hệ hotline 0969.935.312 để được tư vấn chi tiết hơn.